Marjoleine de Vos:  Schikgodinnen, Column in NRC, 26/04/'99

"In een interview van Ger Groot met Hans-Georg Gadamer, haalt de laatste Aristoteles aan die gezegd heeft dat “ de geschiedschrijving minder op waarheid gericht is dan de poëzie. Want de geschiedschrijving zegt alleen hoe de dingen gebeurd zijn, terwijl poëzie zegt hoe ze altijd gebeuren kunnen."

Die waarheid, terwijl kunst verder erop los liegt dat het een aard heeft, maakt kunst, poëzie in dit geval, belangrijk. Poëzie kan niets veranderen, legt gewicht in geen enkele schaal, de meeste mensen kunnen gemakkelijk zonder - en toch is ze belangrijk en waar, op een manier waaraan maar weinig kan tippen.
Volgens Gadamer heeft dat te maken met de dichtheid, de concentratie van gedichten en schilderijen, die belangrijker is dan de waarheid van datgene waar ze naar verwijzen.
Dat wil zeggen: het gaat niet vooral om wat er gezegd of getoond wordt maar het gaat om de manier waarop dat gebeurt.
Door dat 'hoe', door de vorm, wordt een kunstwerk iets dat op zichzelf staat en op zichzelf waar is.
 

"Zodat je zelfs bij de uiterste verwoesting - daarom heb ik de Guernica als voorbeeld gekozen - ziet dat het kunstwerk is zoals het moet zijn."


Marjoleine de Vos:  Eeuwige troost, Column in NRC, 15/03/'99

"Zo maakt Samuel IJsseling de kunst, in ieder geval de literatuur, nog veel onontkoombaarder dan de goden haar meteen al vonden. Zij is nodig omdat we anders pas echt machteloos en hulpeloos zouden staan tegenover verleden, heden en toekomst. En door de zang en dans van de Muzen vergeten wij onze ellende en zorgen, door ons te verheugen in de schoonheid van de wereld- en in de eer en ellende van anderen over wie verteld wordt. Want wat verstrooit meer dan andermans narigheid, mits goed verteld. Het zijn mooie en interessante essays die van IJsseling, door zijn royale filosofische belezenheid, maar ook door de mooie citaten uit de antieke literatuur. Zo schreef  Hesiodus, tijdgenoot van Homerus al: "De Muzen hebben mij geleerd een lied te zingen dat mijn beperkte vermogen overstijgt".

> vervolg