Onderstaande tekst is de aanleiding geweest om in 2000
Paasdorf/Mistelbach te bezoeken. Hier bevindt zich een groot,
uitgebreid gebied, in ontwikkeling, met meerdere kunstprojecten in het
landschap. Een van die kunstwerken op locatie is daar in 1995
gerealiseerd door Prinzgau/Podgorschek.
Wij hebben daar ter plekke foto's van gemaakt en later
achtergrondinformatie verzameld, m.n. over de geschiedenis van het
ontstaan van de Duitse Autobahn, waardoor wij dit kunstproject op een
inzichtelijke wijze in de -voor publicatie- noodzakelijke context konden
plaatsen. Deze kunstgeografisch belangwekkende, bijzondere plek en zijn
betekenissen zijn een mooi voorbeeld van "memory making", dat we graag
in onze website willen opnemen.
foto's: Jan Zeven, 2000
Arjen Mulder:
"Het beeld toont een rustiek, glooiend landschap van akkers en weiden,
met bossen aan de einder.
Op de voorgrond is een rechthoekige afgraving te zien van, zesendertig
meter breed zes meter lang en drie meter diep. Op de bodem daarvan
bevindt zich een vierbaanssnelweg, inclusief bermen, strepen, asfalt,
vangrails en middenberm.
Hier is, kortom, een archeologische site te zien en wat er is
blootgelegd is een twintigste-eeuwse snelweg.
Drie meter aarde ligt er al op, dus die afgraving moet gedaan zijn over
vijfhonderd of duizend jaar, afhankelijk van het plaatselijke
bodemgebruik, laten we zeggen: in het jaar 2750.
){kind=link}
1
2
3
4
5
6
Het is een beeld uit de toekomst, waarin ons heden als verleden verschijnt: de afgraving onthult de twintigste eeuw als een tijdperk waarin zoiets landelijks als het toekomstige achtentwintigste- eeuwse landschap, achteloos is aangerand vanwege de toentertijd heersende vervoersproblematiek.
De autosnelweg is het gidsfossiel van de twintigste eeuw, het beeld waarmee wij herinnerd zullen worden door komende generaties. Maar de afgraving is ook uiterst raadselachtig ze maakt het onbegrijpelijk dat mensen ooit het lef hebben gehad of zo onnozel zijn geweest om zó'n onaantastbare grootheid als Het Landschap te laten doorsnijden door zo'n adembenemend onecologische constructie als een dubbele asfaltstrook.
1. Voorkant "Deutschlands Autobahnen". Otto
Rieszmann, ill. Gustav Lüttgens, Bayreuth, Gauverlag Bayerische Ostmark 1937.
2. Uit idem: aanleg eerste autobahn traject.
3. Uit idem: Autobahn
4,5: De opening van de eerste Autobahn op 19 mei 1935 door Adolf Hitler.
Het traject liep van Frankfurt Süd naar Darmstadt. Bron: internet.
6. uit: Volkskrant 13/12/88
De afgraving is een eigentijds beeld -archeologische, historische
belangstelling is een verworvenheid van de moderne tijd- die de eigen
tijd in één geste neerzet als een achterhaald fenomeen, terwijl
tegelijkertijd wordt gesuggereerd dat een verleden dat nooit heeft
plaatsgevonden (Hitlers plan) wel degelijk sporen heeft achtergelaten
die met goed zoeken zijn terug te vinden.
Het gat is een populair verzamelpunt geworden voor de dorpelingen uit de
buurt, die in de weekends op de rand van de kuil komen picknicken en er
ofwel treuren over de weg die ze nooit hebben gekregen, ofwel blij zijn
over de schoonheid van het landschap rondom hen dat nooit is verwoest
door de twintigste eeuw.
Memory making, beelden construeren die een tijdperk (een massa
informatie) samenvatten en toegankelijk maken, en dan niet alleen wat er
in zo'n tijdvak gerealiseerd is maar ook wat er verlangd werd: je doet
het niet door uitleg te geven en naar verklaringen te zoeken, maar door
het tijdperk, die informatiemassa, onbegrijpelijk te maken,
raadselachtig, betoverend. Een duurzaam beeld is een beeld dat van
buiten komt en dat wanneer je het ziet al in je innerlijk aanwezig bleek
te zijn". (Arjen Mulder, Metropolis nr. 5, 1996)